Chiều ngày 11.01.2023, Lunet Art Galarie chính thức khai mạc triển lãm mỹ thuật “Tranh sơn dầu, tổng hợp – Biểu hiện và trừu tượng”. Triển lãm là nơi giới thiệu các tác phẩm của hai hoạ sĩ Nguyễn Thiện Đức và Nguyễn Văn Chuyên. Là đồng nghiệp cùng công tác tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội, tôi đã có cơ may được hoạ sĩ Nguyễn Văn Chuyên chia sẻ sâu hơn về
hành trình nghệ thuật trừu tượng của anh. Tại không gian triển lãm hôm nay, hoạ sĩ Nguyễn Văn Chuyên bày tỏ: “Nhà phê bình Walter Pater cho rằng nghệ thuật nào cũng luôn luôn khao khát được là âm nhạc. Ngoài việc tụng ca âm nhạc như một thứ nghệ thuật siêu việt, ý của Pater hẳn là tính trừu tượng, bí ẩn, khó nắm bắt của nghệ thuật thực sự là điều đáng giá. Từ khi nghệ thuật trừu tượng xuất hiện, nó đã làm thay đổi đáng kể cái nhìn của con người về thế giới. Thay vì chỉ nhìn sự vật bằng thị giác, người ta đã huy động tất cả các giác quan cùng hướng về đối tượng. Để từ đó, cảm giác, cảm xúc có cơ hội được tận sống và thể hiện một cách quyết liệt, bằng các phương tiện nghệ thuật mà các nghệ sĩ lựa chọn cho ngôn ngữ nghệ thuật của riêng mình. Tôi đã tìm đến với tranh trừu tượng từ khá sớm. Ban đầu là tranh biểu hiện trong chất liệu sơn mài, nhưng rồi dường như những ý tưởng sáng tạo không chịu ngơi nghỉ trong tâm trí. Tôi muốn thử nghiệm vẽ trừu tượng trên chất liệu sơn dầu tổng hợp, sự kết hợp sơn gốc dầu, gốc nước và giấy dó cùng với một số vật liệu tổng hợp khác, tạo nên sự sần sùi thô mộc, hỗn độn ngổn ngang hay những vết loang mang đậm dấu ấn thời gian trên tác phẩm. Những bãi đá cổ, những hình tượng chằng chịt dấu vết thời gian và những vết khắc hoa văn đan sen qua nhiều thế kỷ, đã ám ảnh và khiến tôi nhớ tới những dấu tích kỳ lạ đâu đó ở khắp nơi trên thế giới. Một nền văn minh khác, một thế giới khác cứ thế chập chờn trong tâm trí, chúng không cụ thể về thời gian và không gian địa lý, chúng không rõ ràng về hình hài như trong một tấm ảnh hay thước phim. Nhưng chúng có sức mạnh ám ảnh con người như những ẩn ức. Và hội họa trừu tượng đã giúp tôi ghi lại những cảm giác lạ lùng đặc biệt ấy, những đường nét, hình hài mơ hồ đã có cơ hội được nhảy múa trong một không gian mới. Những nét cảm xúc về một thế giới cổ xưa với nhiều lớp trầm tích chứa đựng những vết dấu thời gian, sự huyền bí của những nền văn minh cho tới ngày nay vẫn là những điều bí ẩn.
Cuộc hành trình tiếp tục với những trải nghiệm mới. Song, dù được vẽ bằng cách thức nào thì tôi luôn đưa những cảm xúc đặc biệt ấy vào trong tác phẩm của mình. Hóa thạch, bãi đá cổ, thảm B52, những đền đài đổ nát, màu cát trắng mênh mông lấp lóa cả một vùng đất miền trung, những nhà máy trên đồi lơ mơ sương khói hay những cuộc sống lam lũ ở ven sông… và bất cứ gì khác, đều là những thứ lướt qua trong ký ức bằng hình hài không rõ nét nhưng để lại dấu vết của chúng trong tiềm thức, để rồi dưới sự thôi thúc bí ẩn và diệu kỳ của sáng tạo nghệ thuật, chúng dần lộ diện trên những tác phẩm của mình.
Với lối tư duy nghệ thuật trừu tượng của mình trong hội họa và sự trải nghiệm hơn 25 năm, tôi tin rằng mình đã và đang đánh thức những cảm xúc ẩn sâu trong vùng mơ màng của tư duy và tiềm thức. Tôi khiến nó được tỏa sáng. Nghệ thuật trừu tượng trong tôi theo hướng một chi tiết có thể đại diện cho tổng thể, một nét xúc cảm có thể đại diện cho tâm hồn, một lát cắt có thể thấy được ngàn năm trong vân gỗ, một âm thanh nhỏ nhoi cần phải nín lặng để lắng nghe từ vỏ ốc có thể cho thấy bản nhạc của một đại dương. Cái cảm giác mà tôi muốn níu giữ trong tranh sau khi đã gạt bỏ tất cả mọi hình dạng vật chất cụ thể, cái thứ tưởng như nhỏ bé mong manh ấy, đôi khi lại rất dữ dội và bạo liệt. Giống như một nốt nhạc vô hình vô sắc vẫn có thể khiến một trái tim hạnh phúc vô bờ hoặc đớn đau tột bậc, nghệ thuật trừu tượng đã chọn cho mình cách chạm đến tâm hồn con người bằng những mối giao cảm bắt nguồn từ những nét cảm xúc nguyên sơ.
Một số tác phẩm của hoạ sĩ Nguyễn Văn Chuyên:
Triển lãm “Tranh sơn dầu, tổng hợp – Biểu hiện và trừu tượng” của hai hoạ sĩ Nguyễn Văn Chuyên và Nguyễn Thiện Đức diễn ra từ ngày 12.1 đến 30.1 tại Lunet Art Galerie (63 – 65 Hoàng Diệu, Ba Đình, Hà Nội).
Một số hình ảnh giao lưu giữa hoạ sĩ Nguyễn Văn Chuyên và các đồng nghiệp, học trò của anh tại buổi khai mạc triển lãm mỹ thuật “Tranh sơn dầu, tổng hợp – Biểu hiện và trừu tượng”:
Bài: Trịnh Thuý Hương (Ghi chép lại lời của hoạ sĩ Nguyễn Văn Chuyên tại buổi khai mạc triển lãm mỹ thuật “Biểu hiện và trừu tượng” tại không gian trưng bày Lunet Art (65 Hoàng Diệu, Hà Nội).
Ảnh: Tổng hợp từ đồng nghiệp và khách mời tại triển lãm mỹ thuật “Biểu hiện và trừu tượng” tại không gian trưng bày Lunet Art (65 Hoàng Diệu, Hà Nội).
