- Khởi nguồn đam mê – hành trình từ giảng đường
Trong thế giới điện ảnh – nơi ánh sáng, màu sắc và diễn xuất thường thu hút mọi ánh nhìn – âm thanh vẫn lặng lẽ hiện diện, như một dòng chảy ngầm góp phần tạo nên chiều sâu cảm xúc và hơi thở sống động cho từng khung hình. Với kỹ sư âm thanh, giảng viên Hoàng Thị Thu Thủy, khoa Công nghệ Điện ảnh – Truyền hình của Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội, hơn hai mươi lăm năm gắn bó với âm thanh điện ảnh không chỉ là một hành trình nghề nghiệp, mà còn là biểu hiện của niềm đam mê bền bỉ, khát vọng khám phá không ngừng và mong muốn truyền cảm hứng đến các thế hệ sinh viên nghệ thuật điện ảnh và thị giác trong và ngoài nước.
Tốt nghiệp chuyên ngành âm thanh, giảng viên ThS. Hoàng Thị Thu Thủy – Nguyên là Phó trưởng Khoa Công nghệ Điện ảnh – Truyền hình – Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội tham gia giảng dạy tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội, nơi Cô từng là sinh viên. Trên giảng đường, Cô không chỉ truyền đạt kiến thức kỹ thuật mà luôn cố gắng truyền lửa đam mê, khơi gợi khả năng biểu đạt âm thanh như một ngôn ngữ kể chuyện đặc biệt. “Âm thanh không chỉ để nghe thông tin – âm thanh phải khiến người ta cảm được”, Cô thường nhấn mạnh với sinh viên.
Việc vừa giảng dạy, vừa tham gia các dự án phim chuyên nghiệp đã giúp Giảng viên Hoàng Thị Thu Thủy có nhiều cơ hội để cập nhật công nghệ mới, xu hướng mới của thế giới trong sản xuất âm thanh, đồng thời biến mỗi trải nghiệm nghề nghiệp thành chất liệu sinh động để làm giàu thêm cho bài giảng. Chính cách tiếp cận ấy đã giúp các giờ học của Cô trở thành “cầu nối” giữa lý thuyết và thực tiễn – điều tối quan trọng trong đào tạo nghệ thuật ứng dụng như điện ảnh – truyền hình.

- Dấu ấn nghề nghiệp: Khi người giảng viên bước vào vùng lặng của chiến tranh
Cột mốc nổi bật nhất trong sự nghiệp của giảng viên Hoàng Thị Thu Thủy là vai trò giám sát toàn bộ âm thanh cho siêu phẩm điện ảnh chiến tranh “Mưa đỏ” của đạo diễn Đặng Thái Huyền được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Chu Lai và đồng thời lấy cảm hứng từ sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu để bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972, “Mưa đỏ” đã trở thành hiện tượng phòng vé với doanh thu vượt mốc 600 tỷ đồng, xác lập kỷ lục mới của điện ảnh Việt Nam.
Trong “Mưa đỏ”, âm thanh đóng vai trò then chốt dẫn mạch cảm xúc: từ những trận bom dữ dội, những cơn mưa đạn nổ, tới các khoảng lặng đau đáu giữa sự sống và cái chết. Cô Thu Thủy cùng nhóm hơn 15 kỹ sư âm thanh và nghệ sỹ tiếng động đã dành nhiều tháng trời để thu thập tư liệu tiền kỳ, đến xử lý hậu kỳ như: tái tạo tiếng động, thu và xử lý thoại, thiết kế âm thanh SFX và tiếng nền, rồi hòa âm. “Điều tôi hướng đến là tái hiện hiện thực một cách chân thực, và khơi dậy cảm xúc sâu nhất của khán giả trước số phận những người lính tuổi mười tám đôi mươi”, Cô chia sẻ.
Cảnh nhân vật Tạ hy sinh là ví dụ điển hình: “Làm hậu kỳ âm thanh, lần nào đến cảnh này tôi đều vô cùng cảm động. Tôi và êkíp cố gắng xử lý một cách tinh tế để mang đến nỗi buồn trong sự trầm lắng, với những giọt nước rơi và âm nhạc lan tỏa trong không gian, sau đó là giọng anh Tạ vang lên. Trong chiến tranh, có những cái chết đến luôn, đi luôn chưa kịp biết đau đớn cũng có cái chết từ từ, còn dặn dò đóng Đảng phí, mua cặp tóc cho con, dặn vợ tìm người khác… đó là cảm giác cô đơn, không nắm được mình ở đâu trong thế gian này”.
Báo chí gọi đó là “khúc tráng ca bằng âm thanh”, còn đạo diễn Đặng Thái Huyền thừa nhận: “Âm thanh của Mưa đỏ không chỉ kể chuyện, mà thổi hồn cho cả bộ phim.” Trong đó, đội ngũ âm thanh của Phim “Mưa đỏ” với hơn 15 người thực hiện và cô Thuỷ là người chịu trách nhiệm chính, đã góp phần quan trọng đưa “Mưa đỏ” vượt qua ranh giới của một phim chiến tranh thuần túy, trở thành tác phẩm nghệ thuật lay động hàng triệu trái tim.

- Âm thầm nhưng đầy cảm hứng nâng tầm âm thanh điện ảnh Việt
Trước “Mưa đỏ”, giảng viên Hoàng Thị Thu Thủy từng tham gia nhiều phim điện ảnh và phim tài liệu. Mỗi dự án, mỗi câu chuyện phim là một lần thử thách khả năng sáng tạo và xử lý kỹ thuật của người làm âm thanh.
Điều đáng nói là Cô không giữ những kinh nghiệm quý giá ấy cho riêng mình. Trên giảng đường, giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ thiết kế các học phần gắn chặt lý thuyết âm học với thực hành sáng tạo, yêu cầu sinh viên tự thu – dựng – hòa phối âm thanh hoàn chỉnh cho một phim ngắn. Cô còn chủ động đưa sinh viên tham quan phim trường, tổ chức các workshop với đạo diễn, kỹ sư âm thanh chuyên nghiệp để sinh viên hiểu quy trình làm phim thực tế.
Nhiều sinh viên cho biết, cách dạy của giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ không dừng lại ở lý thuyết khô cứng mà luôn vận dụng lý thuyết để thực hành, khuyến khích sáng tạo, thử nghiệm. Giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ chia sẻ: “Thiết kế âm thanh phim không có công thức – điều quan trọng là các em hiểu được tâm hồn của bộ phim.”
Giảng viên vừa làm nghề, vừa dạy học không chỉ nâng chất lượng đào tạo mà còn góp phần nâng cao chất lượng thực tế và kịp thời đại nghề nghiệp kỹ sư âm thanh điện ảnh tại Việt Nam. – một lĩnh vực vốn lâu nay thường ít chú ý. Có thể nói, giảng viên Hoàng Thị Thu Thủy là một trong những người biến âm thanh thành “ngôn ngữ sáng tạo” trong điện ảnh Việt đương đại.
- Khát vọng thúc đẩy chuyển đổi số trong đào tạo
Bên cạnh hoạt động nghề nghiệp, trong công tác đào tạo, Cô Thu Thủy cũng thường xuyên đề xuất các giải pháp hiện đại hóa công tác đào tạo ngành Công nghệ Điện ảnh – truyền hình trong đó có chuyên ngành Âm thanh Điện ảnh – Truyền hình tại Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội. Theo Cô, để bắt kịp xu thế toàn cầu, trường cần đầu tư hệ thống studio đạt chuẩn quốc tế, phần mềm bản quyền chuyên dụng, đồng thời triển khai nền tảng học tập số (LMS) tích hợp thư viện âm thanh, hình ảnh số hóa, kho dữ liệu thực hành, ngân hàng tình huống phim.
Giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ nhấn mạnh: “Công nghệ có thể hỗ trợ rất nhiều cho sáng tạo âm thanh, giúp sinh viên thử nghiệm nhanh, tiết kiệm thời gian, tiết kiệm chi phí, tiếp cận chuẩn mực quốc tế. Nếu không đầu tư đồng bộ, sinh viên sẽ khó cạnh tranh với các bạn cùng ngành trong khu vực.” Những kiến nghị này hoàn toàn phù hợp với định hướng về chuyển đổi số ngành văn hóa và về chuyển đổi số quốc gia – đều xác định giáo dục văn hóa nghệ thuật là lĩnh vực ưu tiên.
Cô cũng đề xuất tăng cường hợp tác quốc tế với các trường điện ảnh hàng đầu như (Séc), (K-ARTS) và (UCLA) để trao đổi giảng viên, sinh viên, cập nhật chương trình đào tạo kỹ thuật âm thanh điện ảnh hiện đại. “Cần tạo điều kiện để giảng viên – sinh viên được va chạm môi trường sản xuất phim quốc tế, mới có thể hội nhập thực sự” Cô Thuỷ chia sẻ.

- Góp phần nâng tầm thương hiệu Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội – truyền cảm hứng sáng tạo
Không chỉ dừng ở vai trò người dạy, người làm nghề, giảng viên Hoàng Thị Thu Thủy còn là một “đại sứ thương hiệu” thầm lặng của Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội. Mỗi dự án phim thành công mà cô tham gia đều gắn tên Trường với chất lượng sáng tạo hàng đầu. Nhiều đạo diễn, nhà sản xuất khi tuyển cộng sự âm thanh đã ưu tiên tìm sinh viên từng học lớp của Cô và Trường ĐHSKĐAHN – vì tin vào tay nghề và tinh thần làm việc chuyên nghiệp.
Sự tận tụy, đam mê và chuẩn mực nghề nghiệp Cô gây dựng cũng góp phần nâng cao vị thế của Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội trong hệ sinh thái công nghiệp văn hóa quốc gia, đúng như định hướng về phát triển văn hóa giai đoạn 2025–2035. Trong bối cảnh điện ảnh Việt đang vươn ra thị trường khu vực, việc Trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội có những giảng viên như Cô Hoàng Thị Thu Thủy – vừa giỏi chuyên môn, vừa gắn kết đào tạo với thực tiễn sản xuất – là lợi thế cạnh tranh hiếm có.
Với giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ, mỗi bộ phim là một “cuộc đi săn cảm xúc”. Còn với các thế hệ sinh viên, mỗi giờ học với Cô là một chuyến phiêu lưu vào thế giới âm thanh – nơi họ học cách lắng nghe, thấu cảm, sáng tạo và vận dụng công nghệ để thực hiện. Từ giảng đường đến phim trường, giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ đang lặng lẽ kiến tạo những chuẩn mực mới cho âm thanh điện ảnh Việt có thể sánh nganh với phim quốc tế – bằng tài năng, sự tử tế và tình yêu cháy bỏng dành cho nghệ thuật./.

Bài: Trần Tuấn Anh – Phòng Khảo thí và Đảm bảo chất lượng giáo dục
Ảnh: Giảng viên Hoàng Thị Thu Thuỷ cung cấp